Pałac biskupów Kujawskich

Będąc w Wolborzu warto zobaczyć przede wszystkim tutejszy zespół pałacowy usytuowany w południowo-wschodniej części dawnego miasta na tzw. Biskupiej Górce. Obecny pałac zbudowany został w latach 1768-73 przez biskupa Antoniego Ostrowskiego według projektu wybitnego architekta włoskiego Franciszka Placidiego z przeznaczeniem na letnią rezydencję biskupów kujawskich. Pałac w Wolborzu należy do najokazalszych, późnobarokowych rezydencji magnackich w Polsce. Zespół pałacowy składa się z pałacu, dwóch oficyn, pomieszczeń gospodarczych oraz kordegardy a także z dziedzińca paradnego i parku pałacowego. Od południowego zachodu kompleks pałacowo - parkowy zamyka ogrodzenie z żelazną bramą.

Zespół pałacowy usytuowany w południowo-wschodniej części osady na tzw. biskupiej górce. Obecny pałac zbudowany został w latach 1768-73 przez biskupa Antoniego Ostrowskiego wg projektu wybitnego architekta włoskiego Franciszka Placidiego z przeznaczeniem na letnią rezydencję biskupów kujawskich. Należy do najświetniejszych rezydencji magnackich w Polsce z okresu późnego baroku. Zespół składa się z pałacu, dwóch oficyn, pomieszczeń gospodarczych i kordegardy, a także z dziedzińca paradnego i parku pałacowego. Od południowego-zachodu zespół zamknięty jest falistym ogrodzeniem z żelazną bramą. W centrum tego kompleksu znajduje się dwukondygnacyjny pałac, zbudowany na planie prostokąta z trzema ryzalitami o zaokrąglonych narożnikach w fasadzie frontowej. Na środkowym, trójkątnym szczycie kartusz rokokowy z 1773 roku. Dawniej budynek główny był połączony z bocznymi oficynami półkolistymi galeriami kolumnowymi. Wolborski pałac był używany przez biskupów kujawskich do 1818 roku. Następnie przejęła go Komisja Rządowa Wojny Królestwa Polskiego , lokując tutaj w 1834 roku inwalidów wojennych. Następnie dawna rezydencja biskupia stała się koszarami dla dwóch rot rosyjskiego, połockiego pułku piechoty (do 1910 roku). Spowodowało to znaczną dewastację pałacu i parku, pogłębioną jeszcze spaleniem go podczas I wojny światowej. W okresie międzywojennym w odbudowanym pałacu (1937 rok) mieściły się junackie hufce pracy. We wrześniu 1939 roku spaleniu uległa południowo - wschodnia oficyna pałacu Podczas II wojny światowej pałac zajmowali Niemcy. Po 1945 roku był on użytkowany kolejno przez : Wyższą Szkołę Gospodarstwa Wiejskiego, Dom Dziecka i Liceum Pedagogiczne latach 1950-61 przeprowadzono generalna restaurację pałacu. Od 1967 roku dawna rezydencja biskupów kujawskich jest siedzibą Zespołu Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego w Wolborzu. W pałacu mieści się izba muzealna, przechowująca pamiątki historyczne z dziejów Wolborza. W ostatnich latach staraniem dyrekcji ZSRCKU zespół pałacowy poddano wielu zabiegom konserwatorskim i upiększającym. Przed frontonem pałacu znajduje się Pomnik Czynu Grunwaldzkiego, odsłonięty w 1960 roku w 550 rocznicę wymarszu wojsk Władysława Jagieły z Wolborza na bitwą grunwaldzką. Autorem projektu pomnika "Dwa Miecze" jest Stefan Weyman.